.jpg?resolution=2048x680&type=webp&quality=90)
Een Europese geschiedenis van
De (gele) tomaat
De tomaat – een levendige en veelzijdige vrucht die een onmisbaar onderdeel is geworden van keukens over de hele wereld. Wij kunnen ons Italië eigenlijk niet voorstellen zonder de tomaat, maar wist je dat de tomaat lange tijd niet bestond in Europa? En nog fascinerender, de geschiedenis van de tomaat in Europa begon geel en niet rood. Italië speelde een cruciale rol in de introductie van de tomaat, en nu kunnen ze eigenlijk niet meer zonder.
Een moeilijk begin in Europa
De introductie van tomaten in Europa markeert een fascinerende episode in de culinaire geschiedenis. Oorspronkelijk afkomstig uit de weelderige landschappen van Zuid-Amerika, werden tomaten voor het eerst geïntroduceerd in Europa tijdens de 16e eeuw, dankzij ontdekkingsreizigers en handelaren die terugkeerden van overzeese expedities. Deze exotische vruchten met hun levendige kleuren en unieke smaak trokken al snel de aandacht van nieuwsgierige fijnproevers in heel Europa. Hoewel sommige regio's, waaronder Nederland, aanvankelijk sceptisch waren en tomaten alleen als decoratieve planten beschouwden vanwege hun vreemde uiterlijk, bracht Italië een cruciale verandering teweeg in het lot van de tomaat. Dit Zuid-Europese land omarmde de tomaat met open armen en ontdekte al snel zijn potentieel als een smakelijk en veelzijdig ingrediënt dat zijn plaats zou verdienen in de rijke culinaire tradities van het land.
Een geel begin op Italiaanse bodem
Italië, met zijn vruchtbare bodems en passie voor gastronomie, werd een voedingsbodem voor de vroege tomatensoorten. Rond 1750 kwamen de Italianen erachter dat de gele vruchtjes, lokaal bekend als de "pomo d'oro" (vert. gouden appel in het Italiaans) eetbaar waren. De gele tomaat, met zijn stralende en zonnige uiterlijk, trok de aandacht van de Italianen. Deze tomaten werden niet alleen gewaardeerd om hun visuele aantrekkingskracht, maar ook om hun heerlijke smaak. De culinaire vaardigheden van Italië speelden een belangrijke rol in de reis van de tomaat. Door verschillende variëteiten te kruisen werd rond 1850 de rode tomaat geboren.
Culinaire evolutie in Italië
Terwijl Italiaanse koks experimenteerden met de tomaat, begon er een culinaire revolutie te ontstaan. De tomaat, of deze nu rood of geel was, vond zijn weg naar traditionele Italiaanse gerechten en voegde levendige kleur en rijke smaak toe. Eeuwenoude recepten voor pastasauzen en salades kregen een nieuwe dimensie door de toevoeging van dit nieuwe ingrediënt. Zo veranderde de Pasta alla Gricia door de toevoeging van de tomaat in de beroemde Pasta All’Amatriciana en was de iconische pizza nooit mogelijk geweest zonder de tomaat. De tomaat, met zijn diverse kleuren, werd een symbool van de culinaire diversiteit van Italië.
De wederopstanding van een geel juweel
Terwijl de rode tomaat wereldwijd het gezicht van deze iconische vrucht werd, bleef de gele tomaat een gekoesterd geheim binnen Italiaanse culinaire kringen. In de afgelopen jaren is er een hernieuwde interesse ontstaan in erfgoed- en oude tomatenrassen, waaronder de gele tomaat. Italiaanse chef-koks en voedselliefhebbers hebben de gele tomaat omarmd en vieren de unieke smaak ervan, als eerbetoon aan hun culinaire erfgoed. Zo ook, Luigi di Tuccio, die de gele tomaat een hoofdrol geeft op zijn biologische boerderij in Puglia.
Een gele draad in de Italiaanse keuken
De heropleving van de gele tomaat in Italië vertegenwoordigt meer dan alleen een culinaire trend; het is een eerbetoon aan de diepgewortelde verbinding van het land met zijn gastronomische verleden. De gele tomaat belichaamt de essentie van Italië's toewijding aan traditie, authenticiteit en de viering van lokale smaken. Door de gele tomaat te omarmen, doet Italië zijn historische relatie met deze stralende vrucht herleven en verrijkt het zijn culinaire verhaal.
Een blik in het verleden, verlichting voor de toekomst
De geschiedenis van de gele tomaat, verweven met het culinaire erfgoed van Italië, is een reis die ons door de tijd en over regio's voert. De rol van Italië bij het omarmen en verheffen van de gele tomaat toont de diepgaande invloed van het land op het vormgeven van culinaire trends. Terwijl we de unieke smaken van de gele tomaat proeven in Italiaanse gerechten, koesteren we niet alleen de geschiedenis, maar nemen we ook deel aan de voortdurende erfenis van dit gouden juweel binnen het weefsel van de Italiaanse keuken.
Andere verhalen
.png?resolution=322x0&quality=90&type=webp&background=FFFFFFFF&force_jpg_crop=1)
La Cucina Povera
Als we het hebben over de Zuid-Italiaanse keuken, spreken we vaak van la cucina povera, de arme keuken. Hoe verder je afzakt in de laars, hoe armer de omgeving over het algemeen wordt. Dit is ook terug te zien in de culinaire tradities. Dat wil echter niet zeggen dat de keuken niet rijk is aan uitbundige smaken! In tegendeel, een goed gerecht uit de cucina povera is echt om te smullen!
.jpg?resolution=322x0&quality=90&type=webp&background=FFFFFFFF&force_jpg_crop=1)
Biologische wijnen
Veel kleine wijnmakers in Italië werken biologisch. Dit betekent dat de druiven die zij gebruiken om wijn te maken worden verbouwd zonder gebruik te maken van chemische producten zoals kunstmest en pesticiden. Bijna al onze wijnmakers werken volledig biologisch, maar dit betekent niet áltijd dat zij ook het BIO-certificaat voeren. In Italië, in veel andere landen overigens ook, is het verkrijgen van dit certificaat een bureaucratisch en duur proces. Hierdoor maken sommige van onze wijnboeren de keuze om geen certificaat te voeren, maar dit maakt hun wijn niet minder biologisch.
Schaarste leidt tot hogere prijzen en meer gesjoemel
De prijs van olijfolie is de afgelopen jaren enorm gestegen, met het laatste jaar als een absoluut record. Onze boeren moeten er helaas ook aan geloven en dit leidt ook bij ons tot toegenomen prijzen. Deze stijging heeft vele oorzaken. Oogsten vallen tegen door droogte in Zuid-Europa en door toenemende olijfziektes die verspreid worden door insecten. Ook nemen de loonkosten voor het plukken van de olijven toe en is het steeds lastiger om hier mensen voor te vinden. Samen zorgt het voor een hoge prijs van het basisproduct: de olijf. Producenten hebben bovendien te maken met inflatie op het gebied van verpakkingsmaterialen en de energie die nodig is in het productieproces. De prijsverhogingen zien we over de hele breedte van de markt, zowel bij kleinschalig geproduceerde kwaliteitsolie als bij het supermarkt massa-product.